In Walking on fertile ground ontspruit nieuw leven en nieuw werk. Moederschap brengt voor Jessica vruchtbare aarde naar de oppervlakte. Sanne wordt één met de natuur tijdens de lange wandelingen en vormt sculpturen in klei.
Opening zaterdag 22 november 16.00 uur door Judith van Meeuwen, tentoonstellingsmaker bij Kunsthal Kade.
De schilderijen en tekeningen van Jessica Skowroneck zijn innerlijke landschappen. Ze tonen ruimtes die zich bevinden op het raakvlak van het bewuste en het onbewuste, tussen verbeelding en realiteit.
De sculpturen van Sanne Bax zijn een reflectie op de langeafstandswandelingen die ze maakt door de natuur. Ze ziet de natuur als een metgezel, rotsen, planten en dieren zijn reisgenoten. Omringd door bomen, slapend in een bos, worden de bomen beschermers. Bij het ontwaken blijken ze versteend te zijn in de dans die ze ’s nachts maakten.
Jessica Skowroneck
Skowroneck groeide op in Zweden en de natuur is altijd heel belangrijk voor haar geweest. Ze gebruikt het landschap als zelfportret, als een metafoor voor lichaam en geest, waarin de binnen- en buitenruimte samenkomen. In deze expositie is nieuw werk te zien wat Jessica deels maakte in de periode van zwangerschap en geboorte van haar dochtertje. Moederschap brengt een aardverschuiving teweeg en alles verandert van vorm.
Is het een landschap of alleen verf? De bomen, rivieren en meren zijn de personages in het werk met hun eigen mysterieuze doel. De titels zijn een poëtische aanvulling en geven een hint aan de toeschouwer waar het werk over zou kunnen gaan.
Sanne Bax
De keramische werken in deze tentoonstelling zijn afgelopen zomer gemaakt tijdens een werkperiode bij het Europees Keramisch Werk Centrum. Hier heeft Sanne Bax onderzoek gedaan naar een werkwijze waarbij ze klei op een zelfde manier behandelt als wol in haar textiele werk. Zo zijn boomachtige wezens ontstaan die gedeeltelijk bedekt zijn met getufte draadjes. Klei als materiaal, vruchtbare grond waaruit nieuwe vormen zijn ontstaan.
Materialiteit is belangrijk voor Bax. Ze werkt graag met wol omdat dit een natuurlijk materiaal is dat de herinneringen van het landschap met zich meedraagt. In de hand- geverfde en gesponnen wol zie je subtiele kleurvariaties en kun je getufte lijnen volgen die zich ontrollen als een meanderend pad.
Bax' sculpturen zijn geinspireerd door haar langeafstandswandelingen. Ze heeft inmiddels duizenden kilometers gewandeld en absorbeert zo het landschap, wordt er één mee. Tegelijk is het maandenlange wandelen ook een staat van rebellie tegen een wereld waarin alles om productiviteit draait.
Lopen op vruchtbare grond
Galerie Sanaa / Sanne Bax & Jessica Skowroneck
Openingswoord 22 november 2025
Judith D. van Meeuwen (curator Kunsthal KAdE Amersfoort)
Lang geleden, toen de wereld nog jong was en het land Anahuac vol groene valleien en machtige vulkanen was, hielden de goden en godinnen van het oude Mexica-volk hun vergaderingen en gaven ze vorm aan de wereld daaronder. Binnen dat goddelijke pantheon viel Xochiquetzal sho.chi.ket.sal op door haar ongeëvenaarde gratie en charme als godin van schoonheid, kunst, liefde, vruchtbaarheid en bloemen.
Ze was zowel verzorgend als betoverend, een beschermvrouwe van vrouwen én van kunstenaars en ambachtslieden.
Aan deze inheemse bevolking - de Azteken die in de 14e en 15e eeuw hun bloeitijd kenden - moest ik denken, terwijl ik mij verdiepte in het werk van Sanne Bax en Jessica Skowroneck. Ik zie symbolieken en overeenkomsten in innerlijke werelden waarvan ik een paar observaties graag met jullie wil delen.
Het land Anahuac ligt niet heel ver weg van het beginpunt van de Pacific Crest Trail, de lange weg door Amerika die Sanne Bax bewandelde. Haar voetstappen liggen niet zo ver af van de bron van de verhalen van de Azteken. Sanne sliep dichtbij de Joshua Trees, de Yucca’s, haar ‘bewakers’. De bomen met de opgeheven armen waren als dansende metgezellen. In hun aanwezigheid voelde Sanne zich als een woestijndiertje, veilig genoeg om in de open lucht te slapen. Het waren inspiratiebronnen voor eerder werk dat Sanne maakte: getufte sculpturen.
Een andere overeenkomst die ik zag. Anahuac betekent ‘land aan het water’. Jessica maakte in opdracht voor het stadhuis van Amersfoort een reeks schilderingen waarin water ook een hoofdrol speelt. Het werk is hier te zien in de galerie. Jessica reflecteerde op het thema Water en vrije tijd. Water als essentieel onderdeel van het recreëren. 'opnieuw scheppen'. Hoe belangrijk water is voor ons welzijn ervaren we ook bij de Azteken. Zij verbouwden groenten op drijvende tuineilanden. De Azteken spreken ook over verbrand water, als symbool voor de verstrengeling van tegenstellingen, van versmelting van geboorte en wedergeboorte, van creatie en destructie.
Dan een overeenkomst die ik zag met vruchtbaarheid.
De Azteken hadden meerdere goden. Uit de elementen boetseerde de godheid Quetzalcoatl - vanaf hier Quetzal -een vorm zoals die nog nooit eerder gezien was. Terwijl hij leven in de figuur blies, opende ze haar ogen en verlichtte haar schoonheid de hemel. Zij was de godin Xochiquetazal, wier naam "Kostbare Bloemenveer" betekent. Haar gestalte was delicaat, met golvend haar dat leek te glinsteren in het zonlicht.
Haar jurk was geweven van de bloemblaadjes van de meest geurige bloemen, en waar ze ook liep, overal ontsprongen bloesems uit de grond en lieten ze een spoor van levendige kleuren achter. De goden gaven haar de macht om te heersen over schoonheid, vruchtbaarheid, liefde en de seizoenen van groei, waardoor ze een essentieel onderdeel werd van het evenwicht in de wereld….
Quetzal boetseerde Xochi uit klei en zij werd zo de essentie van alles wat mooi is.
Zowel Sanne als Jessica hebben beide gewerkt met klei. Beiden bij het bijzondere EKWC in Oisterwijk. Recent nog heeft Sanne haar werkperiode daar afgesloten met een beeldengroep waarin ze ook leven heeft ingeblazen net zoals de godheid. Haar keramische werk heeft deels een textiele stofuitdrukking. Met een schijnbaar hoog aaibaarheidsgehalte komen de gestalten - soms in gedaanten van slangen - tot leven. Bijzonder detail: Quetzalcoatl betekent gevederde slang.
Jessica heeft op haar manier leven ingeblazen door de geboorte van haar dochter Maeve. In het werk van Jessica staat de zon voor haar dochter Maeve. Tijdens de zwangerschap kwam de zon steeds vaker terug in haar werk terwijl ze daarvoor zonder duidelijke reden had vermeden om de zon te schilderen. Voor de Azteken was de zon een centrale godheid. De Azteken geloofden dat de zon dagelijks moest worden gevoed met menselijke offers om haar beweging door de hemel te verzekeren.
Jessica is opgegroeid in Zweden. Het land van de Noordse goden en godinnen als Frigg de godin van het moederschap en Freya, de godin van liefde, vruchtbaarheid, oorlog en schoonheid. En het land waar de godin Sól de personificatie is van de zon, die de wereld verlicht met haar licht.
Tot slot: Lopen op vruchtbare grond
In de lente en zomer van 2022 maakte Sanne Bax een voettocht van bijna 2000 km door de Californische wildernis. De kunstenaar wilde onderzoeken wat het betekent om als mens deel uit te maken van een landschap. De Azteken hadden een diepe en complexe relatie met de natuur, die zowel praktisch als spiritueel was. Sanne liep tijdens haar voettocht honderden kilometers lang door bossen, zandvlakten, en bergachtig gebied maar ook in gebieden met verkoolde bomen en verschroeide aarde. In eerste instantie een troosteloos en diep verontrustend beeld, maar wel in de wetenschap dat de as ooit extra vruchtbaar zal zijn.
Lopen op vruchtbare gronden kun je zowel letterlijk als figuurlijk zien. Het is voor beide kunstenaars vooral een innerlijke houding. Het vraagt dat een schepper bewust aanwezig is, dat zij voelt en ontvangt, maar ook dat zij loslaat. Het is handelen met liefde, maar ook openstaan voor het mysterie van het leven. In veel inheemse tradities wordt de aarde gezien als een levend wezen, een leraar en een moeder. Ze draagt niet alleen ons lichaam, maar ook onze geest.
Wie leert lopen op vruchtbare gronden, leert eerst luisteren: naar de wind die door de bomen ruist, naar het zachte gedruppel van regen, naar het gedempte ritme van het hart. Elke stap is een gesprek met de aarde, een erkenning van haar wijsheid. De vruchtbare grond is niet alleen bodem onder onze voeten, maar een ruimte van wederkerigheid.
Vruchtbare grond roept beelden op van rijkdom, groei en ontplooiing. Maar zoals elke tuinier weet, ontstaat vruchtbaarheid niet zomaar: ze vraagt zorg, geduld en aandacht. Een kunstenaar creëert leven, niet alleen fysiek, maar ook emotioneel en spiritueel. Ze biedt een grond waarin iets kan ontkiemen, groeien en zich ontvouwen.
Wie op vruchtbare gronden loopt, loopt trager. Niet zozeer omdat de weg zwaar is, maar omdat elke stap telt. Elke stap is een ontmoeting met mogelijkheden van begrip, van verwondering, van verandering.
De godinnen Bax en Skowroneck verdienen zeer zeker de aanmoediging van Xochi als beschermvrouwe van de kunsten. Laat hen heersen over schoonheid, vruchtbaarheid, liefde en de seizoenen van groei, waardoor zij net als Xochi bijdragen aan het evenwicht in de wereld.
Laten we onze aanmoediging ook laten klinken in een luid applaus voor beide kunstenaars.
