Halina Zalewska is zelf iedere donderdag en zaterdag aanwezig.
De expositie Pressing Matters is genoemd naar haar nieuwste project met tekeningen uit de ‘coronatijd’, lente 2020. Deze ‘dringende zaken’ zal ieder van ons herkennen, we zijn allen door de pandemie geraakt en beleven dit op een eigen manier.
Zalewska laat hier tevens werk zien uit andere recente projecten.
Met de installatie van tekeningen Opgerolde dimensies toont ze het resultaat van haar residentie, eerder dit jaar, in het Atelier van Kloosterhotel Zin in Vught. Dit werd voor haar een indrukwekkende duik in een religieus verleden en een springlevende spiritualiteit, waarop ze beeldend overvloedig kon reageren.
Een belangrijk project voor Halina is De stad als de lijnen van mijn hand uit 2019,
uitgevoerd tijdens haar residentie in het Tuinatelier van de K. F. Hein Stichting in Utrecht.
Ze volgde drie maanden haar persoonlijke verbindingen en lijnen met de stad, ontmoette haar dierbare vriendschappen uit de afgelopen 35 jaar en maakte tekeningen van deze ontmoetingen en gesprekken.
Beeldend kunstenaar Halina Zalewska (Polen, Radzyn Podl., 1956) analyseert in haar werk hoe ons subjectief waarnemen zich manifesteert ten opzichte van groepsprocessen in de samenleving.
Hoe kunnen wij onszelf blijven en tot hoe verre worden we beïnvloed? Wij zijn voelende en denkende wezens, we worden ontroerd maar we handelen ook graag nuchter.
We kunnen elkaar optillen, maar we laten elkaar net zo goed vallen.
In haar werk kijkt Halina naar die individuele- en groepsprocessen ook in relatie tot geschiedenis, culturen en religie. Ze legt verbanden tussen actuele gebeurtenissen en historische feiten.
Halina Zalewska exposeerde haar werk o.a. in het Centraal Museum Utrecht, Rijksmuseum Boerhaave Leiden, Universiteitsmuseum Utrecht, Naturalis Biodiversity Center Leiden.
Tekenproject Pressing Matters.
Halina Zalewska, april 2020
Hoewel we de eerste zonnestralen en de warmte erg nodig hebben moeten we binnen blijven.
Op mijn werktafel begint een nieuwe tekening vorm te krijgen. Een ingezoomd detail van een stuk bos wordt letterlijk bedekt met een zwart vierkant – het refereert aan hèt Zwart vierkant van Kazimir Malevich. Hij gaf er mee aan dat de tijden radicaal zouden veranderen.
In mijn tekenen volg ik enkel mijn gevoel.
Zwart vierkant - tekening, kleurpotlood en grafiet op papier, 2020, 110(h) x 150(b) cm
Aan het begin van deze veelbelovende lente komen we plotseling in een donkere wolk terecht. Half maart werden de maatregelen tegen Covid-19 genomen.Deze ‘dringende zaken’ die opeens alle aandacht eisen komen vlijmscherp op ons af.We schrikken, velen van ons worden direct geconfronteerd met het dood-zaaiende coronavirus. De pandemie in Europa en de Lock down van landen om ons heen is een feit. Zo’n groot aantal besmettingen en dodelijke slachtoffers hebben we nog nooit meegemaakt. Verlamd en aangedaan zitten we opgesloten thuis, de ziekenhuizen en mortuaria vullen zich razendsnel. Het gevecht om de IC bedden is begonnen, we zien op TV zalen vol met rijen witte vreemde bed-gestalten.
Het woord en het beeld ‘IC bedden’ spookt door mijn hoofd. Ik volg mijn kunstenaarsoog en gevoel. Ik onderzoek het voor mij tot nu toe onbekende object en teken mijn eerste IC bed, maagdelijk wit.
Dit wordt helaas de hoofdpersoon, ook in volgende tekeningen.
Op deze tekening zit een gezin verdronken in verdriet rondom het lege witte bed. Op de muur hangen, i.p.v. kunst, grafieken van coronabesmettingen, ziekenhuisopnames en sterfgevallen. Aan het voeteneind van het bed staat een nummer met datum. Tot 2 april 2020 telde Nederland al snel 1339 coronadoden.
‘nr.1339’-IC-bed – tekening, kleurpotlood op papier, 2020, 80(h) x 110(b) cm
We beseffen ons dat er geen medicijn tegen het coronavirus bestaat. De ziekte kan ons allemaal treffen, rijk en arm, zodat we opeens allemaal gelijk zijn. Voor mij stof voor een nieuwe tekening. Ik situeer het witte IC bed deze keer in een paleiskamer als symbool dat het coronavirus geen onderscheid maakt. De beademingsmachines en andere apparaten kronkelen beangstigend in het rond.
Op 7 april 2020 heb ik de tekening af, Nederland telt dan al 2101 coronadoden.
‘nr.2101’-IC-bed - tekening, kleurpotlood op papier, 2020, 80(h) x 110(b) cm
De lente is dit jaar bijzonder schoon en helder. De luchten zijn ongekend blauw en zonder vliegtuigstrepen. De van verontreiniging bevrijdde natuur sprankelt van vreugde. Wij bewonderen de kleurige lentetooi en genieten van bedwelmende geuren. We worden spontaan verstild, onthaast en raken bijna in trance door de rust. Gelukkig zetten de coronagrafieken ook voorzichtig een daling in. Ik werk aan een nieuwe tekening.
Deze keer staat het witte IC bed midden in de natuur en contrasteert het pijnlijk met het gezonde groen rondom. De tekening is op 19 april 2020 klaar.
Tot die dag zijn er in Nederland 3684 coronadoden gevallen.
‘nr.3684’-IC-bed - tekening, kleurpotlood op papier, 2020, 80(h) x 110(b) cm
We mogen langzaam voorzichtig positief worden. We krijgen meer hoop maar stiekem hebben we helemaal genoeg van deze toestand! De flink aangedane economie schreeuwt en knelt van alle kanten, en we beginnen allemaal tegelijk over geldzaken.
Ondertussen zien wij zoveel prachtige creatieve online live muziek, ballet en kunst op onze smartphones langs komen, nieuwe cultuurschatten zijn geboren. Toch blijft de pijn van lege stoelen in theaters en concertzalen heftig. Gevoelsmatig wordt dit voor mij het onderliggende thema voor de volgende tekening met een IC bed als hoofdpersoon, de hoofdrolspeler op het toneel. Op de achtergrond gaapt de lege zaal van het oorspronkelijke Teatro La Scala in Milaan, de stad waar het coronavirus Europa aanviel.
Vandaag, op 29 april, is mijn tekening klaar, het totaal aantal coronaslachtoffers is nu opgelopen tot 4711.
Enough is enough, ik kan geen IC bed meer zien.
Gelukkig is de hoeveelheid zieken op de IC afdelingen intussen verder aan het dalen.
Het gaat de goede kant op, onbekend wat ons nog te wachten staat.
‘nr.4711’-IC-bed - tekening, kleurpotlood op papier, 2020, 80(h) x 110(b) cm